top of page

Feminism ati awọn Dédé Life Ethic

Feminists ti gun waye a ifaramo si awọn ẹtọ obirin. Niwọn igba ti iṣipopada itan si ọna idibo obinrin ni ọrundun 19th, abo ti koju nigbagbogbo awọn ilana awujọ, aṣa, ati iṣelu ti o fi awọn obinrin si ipo ti o kere si awọn ọkunrin. Gẹgẹbi iṣipopada ti o ṣe atilẹyin awọn ẹtọ idibo, isanwo deede ati aye, ailewu, ati ọwọ; bi iṣipopada naa ṣe tan nipasẹ awọn obinrin ti o lagbara ati akikanju fifọ awọn orule gilasi ati wiwa itọju ododo, a duro fun awọn ẹtọ eniyan, idajọ ododo, ati dọgbadọgba. Ni ọna kanna, Iṣeduro Igbesi aye Iduroṣinṣin jẹ imoye ti o da lori iye inu ti gbogbo eniyan kọọkan. Awọn ti o ṣe atilẹyin CLE gba, ati gbagbọ pe o to akoko lati jẹwọ awọn ẹtọ ti gbogbo eniyan ati daabobo awọn ẹtọ wọn. Ni ọna yii, CLE jẹ idahun nitootọ si ipe abo fun dọgbadọgba ati ohun elo pataki fun titari tẹsiwaju si iṣedede eniyan.  

CLE tako gbogbo iru iwa-ipa ibinu, pẹlu ṣugbọn kii ṣe opin si ogun, ijiya iku, ijiya, iṣẹyun, iwadii sẹẹli ti oyun, iranlọwọ igbẹmi ara ẹni, ati euthanasia.

Kilode ti awọn aboyun gbọdọ tako iṣẹyun?

Boya awọn gbolohun ọrọ "tako iṣẹyun" ninu awọn  Alaye ti o wa loke wa bi iyalẹnu si ọpọlọpọ. Lẹhinna, ode oni atijo abo abo nfi ẹtọ obinrin kan lati ni kikun ọba-alaṣẹ lori ara rẹ. Ti o ba ṣe akiyesi bawo ni ipilẹ-ọrọ yii jẹ si imọran lọwọlọwọ ti abo, bawo ni ẹnikan ṣe le jẹ abo ATI igbesi aye pro-aye lailai? A yoo bẹrẹ pẹlu itan-akọọlẹ ti iṣipopada abo ati imoye abo lati le ṣe alaye pe kii ṣe nikan o le jẹ mejeeji, ṣugbọn o yẹ ki o jẹ mejeeji.

Ni Oṣu Keje ọjọ 19th, ọdun 1848, o fẹrẹ to 100 awọn ọkunrin ati obinrin ti o ni itara pejọ lori Seneca Falls, New York, ti o fa apejọ apejọ akọkọ akọkọ ti a yasọtọ si ẹtọ awọn obinrin ni Amẹrika. Lara wọn ni awọn oluṣeto apejọ, Elizabeth Cady Stanton ati Lucretia Mott. Stanton ṣe apẹrẹ “Ifisọ ti Awọn ẹdun, Awọn ẹdun, ati Awọn ipinnu.” O fi awọn ọrọ meji nikan kun si gbolohun akọkọ ti Ikede ti Ominira: "a mu awọn otitọ wọnyi jẹ ti ara ẹni: pe gbogbo awọn ọkunrin ati awọn obirin ni a ṣẹda ni dọgba." Gbólóhùn kan yìí jẹ́ dídára, ó sì mú kí àwọn ìgbìyànjú ẹ̀tọ́ àwọn obìnrin tẹ̀ lé e fún 150 ọdún tí ń bọ̀.  

Otitọ diẹ ti a mọ ni agbegbe akoko olokiki yii ninu itan-akọọlẹ: ọpọlọpọ awọn agbẹjọro ni kutukutu bii Stanton, ni otitọ igbesi aye. Stanton tọka si iṣẹyun bi “ipaniyan ọmọ-ọwọ” o si ṣofintoto aṣa naa pẹlu alaye yii: “nigbati a ba ro pe a tọju awọn obinrin bi ohun-ini, o jẹ itiju fun awọn obinrin pe ki a tọju awọn ọmọ wa bi ohun-ini lati sọ di bi a ti rii.” Àkókò irú àwọn gbólóhùn bẹ́ẹ̀ lè mú ká gbà wá lọ́kàn láti túmọ̀ wọn gẹ́gẹ́ bí ìgbà àtijọ́. Ṣugbọn kii ṣe pe awọn obinrin wọnyi jẹ nkankan bikoṣe itẹriba si awọn aṣa aṣa ti akoko wọn, wọn tun gbe lẹhin wiwa ti ovum mammalian ati wiwa awọn ẹrọ ti oyun. Wọn sọ fun wọn. Wọn ti ti pada lodi si a akọ gaba lori awujo be. Àwọn obìnrin wọ̀nyí kàn kọ èrò náà pé ìjà fún ẹ̀tọ́ àwọn obìnrin ń béèrè pé kí àwọn obìnrin tún wà ní ìforígbárí pẹ̀lú àwọn ọmọ wọn.

Ni bayi, gẹgẹbi awọn ajafitafita ẹtọ eniyan ode oni, a pada si awọn gbongbo igara ti ironu abo ati awọn ilana agbedemeji ti idọgba, aibikita, ati iwa-ipa. Ṣugbọn, ni ero pe awọn oludasilẹ abo wa ati awọn aami kii yoo gba pẹlu ifiranṣẹ abo akọkọ ti lọwọlọwọ…

Nibo ni pato ti awọn abo abo akọkọ ti lọ ni aṣiṣe?

 

Awọn abo abo akọkọ  ti gba ero naa  pe a nilo iṣẹyun lati ni agbara.

Boya o ti gbọ ọrọ asọye naa, "Laisi awọn ẹtọ ipilẹ wa, awọn obirin ko le ni ominira: iṣẹyun lori ibere ati laisi idariji!" Laini yii ṣe afihan imoye ti o jẹ aṣiṣe ti o wa ni awujọ ode oni: pe awọn obirin gbọdọ ni ẹtọ labẹ ofin lati pa awọn ọmọ wọn nipasẹ iṣẹyun lati le jẹ "ominira" ati dọgba. Ero yii ti jẹ aringbungbun ninu ariyanjiyan ofin fun Roe v. Wade, PP v. Casey, ati paapaa Gbogbo Ilera ti Awọn Obirin v. Hellerstedt. Bibẹẹkọ, sisọ pe obinrin ko le ṣaṣeyọri ti o ba gbe ọmọ rẹ fun igba aye jẹ aibikita ni ipilẹ. Ko koju awọn iwulo otitọ ti awọn obinrin, ṣugbọn o ṣiṣẹ bi iranlọwọ-ẹgbẹ ti ko pe lori awọn aarun awujọ ti o yika ẹda, oyun, ati obi. ​

 

Gbangba feminists ni  gba awọn wombless cisgender akọ ara bi  iwuwasi.

Imọran yii pe a nilo iṣẹyun lati jẹ ọfẹ ni awọn ẹya ti baba ti o tẹnumọ pe ara ti ko ni inu jẹ aiyipada. Ronu nipa rẹ: ti awọn ara ọkunrin cisgender jẹ iwuwasi, lẹhinna ẹnikẹni ti o wa iṣẹ yoo dabi ẹni pe o nilo agbara lati ni ominira lati otitọ ti oyun, ibimọ, ati ntọjú. Ti ara awọn ọkunrin ba jẹ iwuwasi, lẹhinna oyun le wo bi arun kan. Pẹlu oye yii, awujọ n sọ fun awọn obinrin pe wọn gbọdọ dabi awọn ọkunrin lati le ṣaṣeyọri. Lati sọ pe awọn obinrin gbọdọ jẹ “gẹgẹ bi awọn ọkunrin” kii ṣe ibọwọ fun awọn abuda alailẹgbẹ ti awọn ti wa pẹlu awọn inu. A ko gbọdọ tẹriba si awọn ẹya ti baba-nla ti o tẹsiwaju ni imọran pe awọn iya ti ko ni agbara ati pe ko le ṣe aṣeyọri awọn ibi-afẹde wọn laisi ẹtọ lati pa awọn ọmọ wọn.  

 

Gbangba feminists ni  gba awọn dehumanization ti awọn ọmọ wa.

Lati le ṣe idalare iwa-ipa ti iṣẹyun si ara wa ati si awujọ wa, ọpọlọpọ ni o ti mu ipadabọ ipanilara ati ilokulo eniyan duro. Nigba ti a ba ṣe alabapin ninu iṣẹyun, a sọ fun ọmọde ni iṣẹ-ṣiṣe, "iwọ jẹ ohun airọrun fun mi, o jẹ airọrun si ojo iwaju mi, nitorina emi yoo pa ọ." Tabi, ni idakeji, o sọ ọmọ naa di eniyan patapata nigba ti a ba da ara wa loju pe eniyan ti a ti bi tẹlẹ jẹ ohunkohun ti o kere ju eniyan lọ (fun apẹẹrẹ "blob of cell," "parasite," tabi "clump of tissue"). Fojuinu ti a ba tọju awọn agbalagba ni igbesi aye wa ni ọna bẹ. Àwọn ọmọ wa, gẹ́gẹ́ bí ọmọ ẹgbẹ́ ẹ̀dá ènìyàn, tọ́ sí ọ̀wọ̀ kannáà nítorí ẹ̀tọ́ àti iyì tí wọ́n jọ jẹ́. A gbagbọ ninu ominira ti ara lati akoko ti ara eniyan bẹrẹ lati wa. Nitootọ, nigba ti a ba gba dọgbadọgba otitọ eniyan, nigba ti a ba bọwọ fun ẹtọ ati iyi ti eniyan kọọkan, laibikita ipo ti o wa, a rii pe iwa-ipa kii ṣe ojutu si airọrun ti igbesi aye eniyan eyikeyi.  

Fífipá mú iṣẹ́yún gbòde kan láwùjọ, àdúgbò, àti lápapọ̀.

Nigbagbogbo awọn obinrin ni a fi agbara mu sinu iṣẹyun nipasẹ ẹbi, awọn ọrẹ, tabi awọn miiran pataki. Iṣẹyun di “ọrọ ti awujọ” bi o ti n tẹsiwaju iṣẹyun si awọn obinrin, nigbagbogbo ni arekereke ti n tẹriba pe aṣayan nikan ni o jẹ - ọna rẹ si ominira. Eyi jẹ igbagbogbo ipilẹ kan, ipele arekereke ti ifipabanilopo, nigbati ọpọlọpọ awọn aboyun tun jẹ ifipabanilopo tabi fi agbara mu sinu iṣẹyun nipasẹ awọn irokeke iwa-ipa lati ọdọ awọn ọmọ ẹgbẹ ẹbi tabi awọn miiran pataki, awọn irokeke yiyọ kuro ti atilẹyin owo tabi ile lati ọdọ idile tabi atilẹyin agbegbe, ati diẹ sii. Njẹ a ko yẹ ti o dara ju eyi lọ? Njẹ a ko yẹ awọn ohun elo, iranlọwọ, ati aanu, iranlọwọ ti o ni idaniloju igbesi aye dipo ilana igbagbogbo ti ara ati ti ẹdun ti iṣẹyun?

Gẹgẹbi awọn abo abo ti igbesi aye, a beere ti o dara ju iṣẹyun lọ, a beere ti o dara ju ibajẹ eniyan, a beere dara ju awujọ ti o gba iwa-ipa. Ati pe a n ṣiṣẹ lati ṣẹda aṣa alaafia yẹn.

 

Eyikeyi awujọ ti o gba iwa-ipa ofin ni itunu pẹlu ofin, apaniyan  iyasoto.

A duro fun ọjọ iwaju ati agbaye nibiti a ti bọwọ fun gbogbo eniyan, ni idiyele, ati aabo. A n ṣiṣẹ lati yi aṣa pada, lati pa awọn ẹya baba-nla ti o ni awọn obinrin lara ati awọn olugbe ti a ya sọtọ, lati ṣe agbega iṣedede ati aibikita ati iyi ti oyun ati ibimọ ati awọn obi obi. A ṣiṣẹ lati ṣẹda aṣa kan ninu eyiti iṣẹyun yoo jẹ eyiti a ko le ronu. Nitorinaa, ni ibamu si imudogba eniyan, a loye pe ni itunu pẹlu ofin ti eyikeyi iru iwa-ipa jẹ itunu pẹlu iyasoto ti ofin. Nípa bẹ́ẹ̀, a mọ̀ pé a gbọ́dọ̀ dúró fún ẹ̀tọ́ ìpìlẹ̀ lábẹ́ òfin, a gbọ́dọ̀ dúró fún ẹ̀tọ́ ìpìlẹ̀ láti gbé láìsí ìwà ipá, fún gbogbo àwọn mẹ́ḿbà tí ó ti wà ṣáájú ìbí ti ìdílé ènìyàn. A mọ pe a gbọdọ ṣiṣẹ lati sọ iṣẹyun jẹ arufin. Iyatọ jẹ ilodi si abo, ati nitori iṣẹyun, gẹgẹbi iwa-ipa kan, ṣe iyatọ si awọn alailagbara, awọn ọmọ ẹgbẹ ti o ni ipalara julọ ti idile eniyan wa, a ṣiṣẹ lati ṣẹda aye kan nibiti iṣẹyun jẹ eyiti ko ṣee ṣe ati arufin.

Nitorina, tani awa?

A ni o wa Pro-aye feminists.

A gbagbo wipe jije Pro-aye tumo si wipe a bọwọ, iye, ki o si dabobo awọn atorunwa iyi ni aye ti gbogbo eda eniyan nikan -- lati inu oyun si adayeba iku.

A gbagbọ pe abo tumọ si iwa, eto-ọrọ, ati dọgbadọgba awujọ ti gbogbo eniyan, ti o waye nipasẹ aibikita ati iwa-ipa.

 

Gẹ́gẹ́ bí àwọn agbábọ́ọ̀lù, a ń ṣiṣẹ́ fún ààbò ẹ̀mí àti iyì gbogbo ènìyàn, láìka ọjọ́ orí, ìtóbi, agbára, ìgbẹ́kẹ̀lé, ìbálòpọ̀, ẹ̀yà, ìbálòpọ̀, ẹ̀sìn, tàbí ipò èyíkéyìí mìíràn.

 

Gẹ́gẹ́ bí ẹlẹ́kọ̀ọ́ obìnrin, ní pàtàkì a ń gbé iyì àti iye àwọn obìnrin àti àwọn ọ̀dọ́bìnrin lárugẹ nínú àṣà ìṣẹ̀dálẹ̀ kan tí ó ti fi ìtàn sọ àwọn àfikún àwọn obìnrin di ẹni tí ó sì ba iyì wọn jẹ́.

A ko subu sinu ọkan stereotype tabi dada sinu nikan kan sociopolitical apoti.

A gbagbọ pe jije Pro-aye jẹ fun gbogbo eniyan.

A gbagbọ pe abo jẹ fun gbogbo eniyan.

A gbagbọ pe ọjọ iwaju ti iṣipopada igbesi aye jẹ abo…

Ati pe ọjọ iwaju ti iṣipopada abo jẹ pro-aye.

Eyi ni ibi ti ojo iwaju bẹrẹ.​

Awọn ọja ti o jọmọ

bottom of page